Η ΑΦΙΞΗ

Ελέχθη ακόμα πως οι πληθυσμοί
Που είχαν μείνει πίσω στις ακτές

Να παραφυλάνε μήπως επιτέλους
Καταφθάσει κάποιο πλοίο από την

Πιο μακρινή πατρίδα που δεν ήταν
Εύκολο να θυμηθούνε τ' όνομά της

καν,

Κοιτούσαν κατ΄εκείνες τις πυρρές
Ωμογέννητες νύχτες τα άστρα του

καλοκαιριού

Να φλέγονται στον ουρανό σαν σε
Μια αρχέγονη συμπαντική τελετή,

Ενώ οι ίδιοι, είχαν αφεθεί εκεί προ
Χρόνων αξιομνημονεύτων για την

Όλη ιστορία του ανθρωπίνου γένους·
Ήτανε, λέει, μια Δημιουργία εξ αρχής

Που ήδη εφαίνετο από την γη, και οι
Άνθρωποι απλά περιμέναν να λάβουν

τις θέσεις τους

σε ό,τι κατ'ελπίδα θα προέκυπτε

απ' τις μεγάλες στροφορμές των θεών·

Ο κόσμος είχε καταλήξει σε ημίφως πιο
Σκοτεινό και από το πλέον σκοτάδι ενώ

Η τεράστια Πυραμίδα στο κέντρο του
Ορίζοντα φαινόταν να 'χει βυθιστεί σε

Μια δίνη που υφήρπαζε σιγά σιγά την
Πάσα γαία και θάλασσα κατά τις αρχές

Του μηνός Ελαφηβολιώνος και κατά
Το έτος εκείνο ότε τα δένδρα ανθίζαν

Απευθείας στον ουρανό και οι φωτιές
Που ανάβανε κατά τη νύχτα έλαμπαν

Μέσα στα μυαλά των ποιητών και τους
Κορμούς των νεαρών κοριτσιών που με

μαγικά ονόματα

επικαλούντο

τον Κανένα των Ουρανών·

Τελικώς κατόρθωσαν να περισυλλέξουν
Σώο τον άνθρωπο που πάλευε μέρες και

νύχτες

στα κύματα,

Πέρασε από δω, του είπανε, καθώς τον
Ετύλιγαν με τις κουβέρτες, είσαι εσύ ο

Μεσσίας, ο Χριστός, ο Άγγελος Κυρίου,
Ο νέος Αϊνστάιν, ο Μεγάλος Τιμονιέρης,

ο Κοσμικός Προϊστάμενος,

Είσαι ποιος, του λέγανε και κοιτούσανε
Την μορφή του με θαυμασμό και τρόμο,

Είσαι ο νέος ηγέτης μας, και αν όχι, είσαι
Ο νέος υπηρέτης του λαού, του ξανάπανε

Και τον φωτογραφίζαν, ενώ οι μηχανές
Αστράφτανε τα φλας τους σαν σκαστά

φιλιά

χαράς κι ευγνωμοσύνης

επάνω του,

Αφήστε με, αφήστε με, τους είπε τότε
Αυτός, θέλω μονάχα να πάω σπίτι μου,

Δεν πρόκειται

να κάνω

δηλώσεις,

Όχι όχι, εδώ ο κόσμος καίγεται, αυτό
Που θες δεν γίνεται, πού' ναι το σπίτι

σου

αλήθεια,

τον ρωτήσαν,

Δεν θυμάμαι, τους απάντησε αυτός,
Κάθησε δω λοιπόν, τον παροτρύναν,

Και πες μας αν πρόκειται να σωθούμε,
Και πες μας ακόμα αν μας μέλλεται να

Δούμε κάποια νέα Γένεση ή ένα παλαιό
Κατακλυσμό, ή κάτι τέλος πάντων για

το οποίο

Δεν θα χρειαστεί να περιμένουμε πολύ,
Ει δυνατόν ακόμα περισσότερο, είπανε

και

Ο άνθρωπος που πρόβαλε από τα νερά
Τους παρακολουθούσε, είναι αλήθεια,

Τόσον αμήχανος στην όλη αγωνία τους,
'Ομως ήταν απρόθυμος να πει έστω μια

Λέξη,

Φαινόταν ειλικρινά πως το θέμα δεν τον
Απασχολούσε ιδιαίτερα εκείνη τη στιγμή

παρά την επειγότητά του,

Ωστόσο, φάνηκε πως κάποτε σταμάτησε
Να ζητάει να τονε μεταφέρουν σπίτι του

και

Παρέμενε σιωπηλός μέσ' στο πλήθος,
Σαν μια νύχτα ανθρώπινη μέσα στις

άλλες ανθρώπινες νύχτες,

Ανάμεσα στις άλλες δίποδες σκιώδεις
Μορφές ο ίδιος μια ακόμα πιθανότητα

εκδήλωσης

του καλλίστου ή του χειρίστου

σε ενδιαφέρουσες συνθήκες,

Ανέκφραστα προσανατολισμένος
Όπως όχι οι υπόλοιποι, προς έναν

άγνωστο Εαυτό

Που δεν ήταν υποχρεωμένος
Nα λυπάται για κάτι, ούτε να

χαίρεται γι' αυτό

παρά μονάχα

να το Γνωρίζει·

ΤΟ ΑΝΟΙΞΙΑΤΙΚΟ ΑΕΡΑΚΙ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΟΥΖΑΝΟΥ

Υπήρχε στην όχθη της λίμνης έξω
Απ' τον ξενώνα του Μπερνκάστελ

Ένα μυστικό πετράδι και αφημένο
Από χρόνο άγνωστο εκεί· η λάμψη

του

Τοσούτον εκτεταμένη στον χώρο
Ανά στιγμές το έκανε να ομοιάζει

ως

ο θρυλούμενος

λάπις των φιλοσόφων

Παραπεταμένος ωστόσο σε αφανή
Γωνία της πραγματικότητας και σε

θερμή προσευχή της φύσης·

Ήτανε δε όλως παράξενη η μορφή
Που λάμβανε κατά την εσπέρα, ως

Ο βαθυκόκκινος ήλιος που διέφευγε
Προς τη νύχτα να το καθιστούσε ένα

Είδος συνεχείας του

στο σκοτάδι

Και ακόμα έναν ακρογωνιαίο λίθο του
Μεγάλου ονείρου της ζωής εν τω μέσω

Μάλιστα των παρακειμένων ενυπνίων
Των φιλοξενουμένων· η δε κάμαρα της

Βιβλιοθήκης ήτανε μονίμως φωτισμένη
Κατά την όψιμη νύχτα, και ο άνθρωπος

Που φαινόταν αφοσιωμένος στη μελέτη
Των ογκωδών τόμων και απερίσπαστος

Στη σύνταξη ενός συμπαντικού codex της
Αληθείας, ότε αυτή είναι μαγευτική μόνον

Για τον έναν και διόλου για τους πολλούς,
Σπάνια εγκατέλειπε την θέση του πριν απ'

Τον ερχομό της αυγής·

Οι δε συμπλεκόμενες και συνδυαζόμενες
Λάμψεις τότε της κάμαρας, του πρώιμου

και έτι ολιγοστού ηλιακού φωτός

αλλά

Και της σιωπηλής κοντά στα νερά πέτρας
Προέτασσαν με τόση ολύμπια ηρεμία ένα

Το παραπέτασμα της οπτικής που κάλυπτε
Τη μυστική άφιξη του θεού όσον πληρούσε

Εκείνο το ξαφνικό έλλειμμα του σκοταδιού
Που παρετηρείτο στις επανεμφανιζόμενες

μορφές

της πρωίας·

Και εκείνος ποτέ μην φεύγοντας από το
Γραφείο του και εμμένοντας σκληρά ως

πού

Να

Προσέλθει μια, όσον, τόσον, ει ελαχίστη
Αποκάλυψη που θα κάλυπτε την πλάση

έτι περισσότερο,

Δεν

Ήθελε ν' ακούσει ούτε λέξη για ύπνο
Πιο πριν, μηδέ ωστόσο και για μετά,

Αποφασισμένος να περιίσταται πάντα
Εκεί, άφθαρτος λάπις καταμεσής μιας

Υπνωτικής άνοιξης πασών των φθαρτών
Υλών του κόσμου τούτου και πάντων των

εγκλεισμών του χρόνου της ζωής

σε Χρόνο,

Έως σήμερα εντοπιζόμενος ακόμα σ' αυτό
Το γραφείο του δεκάτου πέμπτου αιώνος,

Μια

μυστική καλλονή φιλοσοφία

του θεού

Συνεχίζοντας άπληστα να λειαίνει με το
Λεπτό ζύγισμα ποιητικό όχι της έννοιας

αλλά του φωτός της·

Φιλοσοφία

Σπάνια προσφερομένη, είναι αλήθεια, από
Τον ανέμελο εσμό των ποιητών διαιωνίως,

Όχι όμως σπάνια εξίσου

για τις ομοίως μυστικές

και

ανεξακρίβωτες χαρές της ποίησης·

ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ

Καλό Πάσχα και ό,τι καλύτερο εύχομαι προς όλους τους φίλους και αναγνώστες του The Return blog. Θα τα ξαναπούμε μάλλον την άλλην εβδομάδα.

Έως τότε μπορείτε να ακούσετε το αριστούργημα της Sofia Gubaidulina "Johannes Passion" με τον μεγάλο μαέστρο Valery Gergiev να διευθύνει την Ορχήστρα του ιστορικού Θεάτρου Μαριίνσκυ καθώς και την Χορωδία Δωματίου της Αγίας Πετρούπολης.

Από τα πλέον σημαντικά έργα του 20ού αιώνα, καθηλωτικό σχεδόν, δείχνει με τον τρόπο του το πώς η Sofia Gubaidulina -αναμφίβολα μια συνθετική ιδιοφυία-, επέλεξε και εφάρμοσε τις πλέον κατάλληλες ορίζουσες για μια σύγχρονη θρησκευτική μουσική.

Το όλο έργο παρατίθεται εδώ σε τρία μέρη-βίντεο, συνολικής διαρκείας μίας ώρας και εικοσιπέντε λεπτών περίπου.

KARL GOLDMARK: "Symphony No.2 In E Flat, Op.35" (1885)

Σίγουρα η ιστορία της Μουσικής δεν έχει γραφεί ακόμα. Τουλάχιστον, σε πολλά σημεία του παρελθόντος όχι με οριστικό τρόπο και αυτό είναι άλλωστε φυσιολογικό στο βαθμό που το παρελθόν στην Τέχνη δεν "παγιώνεται" τόσο εύκολα όσο μπορεί να φανταστεί κάποιος, αλλά ανακαλύπτεται ξανά μέσα από κάθε μέλλον.

Αυτό πρακτικά σημαίνει, πως άλλη είναι η εκτίμηση που μπορεί να υπήρξε επί παραδείγματι για το δεύτερο κύμα του ρομαντισμού του 19ου αιώνα κατά τα μέσα του 20ού, διαφορετική προϊόντος του δευτέρου ημίσεως του προηγούμενου αιώνα, και ασφαλώς πλήρως διαφοροποιημένη από τις προηγούμενες δυο περιόδους κατά τις αρχές του 21ου αιώνα.

Καθώς μια τέχνη αναπτύσσεται ποσοτικά και ποιοτικά δεν μεταμορφώνεται μόνο το παρόν και το μέλλον της, αλλά ακόμα και το παρελθόν της και αυτό είναι πολύ ενδιαφέρον να το αναλογιστεί κάποιος και να το διαπιστώσει καθ' εκάστη περίπτωση.
Είναι πολλές και σημαντικές οι περιπτώσεις συνθετών που είχαν εξαφανιστεί στην λήθη για μακρά χρονικά διαστήματα και ανεφάνησαν σε πλήρη δόξα σε κατοπινότερες εποχές, κυρίως όταν μια εσωτερική αναγκαιότητα της μουσικής έκφρασης υπαγόρευσε κάτι τέτοιο.

Χαρακτηριστικότερη και πιο εντυπωσιακή περίπτωση είναι σίγουρα εκείνη του Johann Sebastian Bach, για την ανάδυση από το σκοτάδι αιώνων του οποίου χρειάστηκε ο ρομαντικός κόσμος του 19ου αιώνα να ανακαλύψει ξανά το εκκλησιαστικό όργανο και την εκφραστική του, και ακόμα να πειραματιστεί κάποτε με άκρως επιτυχημένο τρόπο με την σύμμειξη του μπαρόκ στον ρομαντισμό (σπουδαίοι σε αυτό απέβησαν αναμφίβολα ο Mendelssohn και ο Schumann).

Ο πολύ σημαντικός Ουγγροεβραίος ρομαντικός συνθέτης Karl Goldmark (1830 - 1915) γνώρισε, είναι αλήθεια, αξιοσημείωτη επιτυχία στους καιρούς του για να τον ξεχάσει σε μεγάλο βαθμό όμως αργότερα ο 20ός αιώνας και σε κάθε περίπτωση πολύ άδικα, μιας και κατά την γνώμη μου τουλάχιστον, τα έργα του είναι συνήθως υψηλής ποιότητας, σε άψογο και εμπνευσμένο στυλ της δεύτερης γερμανο-αυστριακής ρομαντικής περιόδου και ακόμα, όχι σπάνια η θεματολογία του είναι πρωτότυπη και "δουλεμένη" μέσα από ένα βλέμμα βαθειάς παιδείας και καλλιέργειας γενικώτερης πέραν της μουσικής.

Προσωπικός φίλος του Johannes Brahms (αλλά και του Johann Strauss) ο Karl Goldmark θαύμαζε ακόμα τον Richard Wagner, παρά τον δεδηλωμένο αντισημιτισμό του τελευταίου.

Το πιο γνωστό ίσως έργο του είναι η όπερα "Die Königin von Saba" που πρωτοπαρουσιάστηκε στην Βιέννη το έτος 1875 και γνώρισε τέτοια επιτυχία ώστε παρέμεινε αδιαλλείπτως στο ρεπερτόριο της μνημειώδους Vienna Staatsoper μέχρι το 1938, λίγο πριν από την έναρξη του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου.

Ωστόσο, τα περισσότερα έργα του είναι εξαιρετικά, όπως η Δεύτερη Συμφωνία του, επίσης η "Rustic Wedding Symphony" του, έργο το οποίο πρόσεξε ιδιαίτερα ο μεγάλος μαέστρος Sir Thomas Beecham και παρουσίασε με αξιόλογη επιτυχία, το εξαίρετο Κονσέρτο για Βιολί κ.ά.

Μπορεί σίγουρα να προβλεφθεί με μεγάλη ασφάλεια προγνώσεως, πως το έργο του Karl Goldmark θα καταστεί, και ήδη καθίσταται, σαφώς πιο δημοφιλές κατά τον 21ο αιώνα, όπως συνέβη και σε διάφορες άλλες παρόμοιες περιπτώσεις.

Από το βίντεο που παρατίθεται αμέσως κατωτέρω μπορείτε να ακούσετε ολόκληρη την Δεύτερη Συμφωνία του· έργο πραγματικά έξοχο .