Άλλη μια εξαιρετικής ποιότητας performance της Alisa Weilerstein πάνω στο γνωστό, πανέμορφο Κονσέρτο για Τσέλλο και Ορχήστρα του Antonin Dvořák.
Την Simón Bolívar Symphony Orchestra διευθύνει ο Gustavo Dudamel.
Αξίζει να σταθούμε λίγο περισσότερο στο κονσέρτο αυτό καθώς και στο παίξιμο της ιδιοφυούς Alisa.
Το δεύτερο μέρος (adagio ma non troppo), γραμμένο σε μια κατά κάποιο τρόπο φόρμα συμφωνικής cadenza και αρκετά πιο ήσυχο, προσφέρει στην νεαρή Alisa την ευκαιρία να σύρει επί των χορδών του τσέλλο με το δοξάρι της την εξόχως αισθαντική αντίληψή της πάνω στο έργο.
Μπορείτε να δείτε καθαρά την τόσο ιδιαίτερη σωματική τεχνική της επί του τσέλλο σε μια από τις ομορφότερες στιγμές της.
Η Weilerstein αγκαλιάζει το τσέλλο πολύ πιο σφιχτά απ' όσο άλλοι τσελλίστες, και κάποιες στιγμές, αιωρείται μαζί με αυτό ωσάν βάρκα στα κύματα της θάλασσας της ορχήστρας...
Και αυτό, προσωπικά το βρίσκω, εξόχως στυλιστικό και πολύ ερωτικό σίγουρα.
Την Simón Bolívar Symphony Orchestra διευθύνει ο Gustavo Dudamel.
Αξίζει να σταθούμε λίγο περισσότερο στο κονσέρτο αυτό καθώς και στο παίξιμο της ιδιοφυούς Alisa.
Ο Dvořák πάντοτε δυσπιστούσε ως προς το ότι το τσέλλο θα μπορούσε να σταθεί ως σολιστικό όργανο σε φόρμα κονσέρτου. Γι' αυτό απέφευγε να συνθέσει ένα κονσέρτο αυτού του είδους, παρόλο που ο κορυφαίος ίσως τσελλίστας του τέλους του 19ου αιώνα, επιστήθιος φίλος του και performer αρκετών έργων του, επίσης Τσέχος, Hanuš Wihan, του είχε ζητήσει αρκετές φορές να γράψει ένα κονσέρτο για τσέλλο και να το παρουσιάσει ο ίδιος.
Τελικώς ο μεγάλος Τσέχος συνθέτης εφάνη θετικός στην επιθυμία του αρχιμουσικού φίλου του, όταν ο ίδιος εκπλήρωνε καθήκοντα διευθυντή του National Conservatory στην Νέα Υόρκη.
Ο Wihan ωστόσο όταν είδε την παρτιτούρα πρότεινε στον Dvořák κάποιες τροποποιήσεις, από τις οποίες όμως ελάχιστες έγιναν δεκτές.
Δεν είναι σίγουρο κατά πόσο αυτός ήταν ο λόγος που τελικώς ο μεγάλος Τσέχος σολίστ δεν παρουσίασε το κονσέρτο του φίλου του στην παγκόσμια πρεμιέρα του έργου στο Λονδίνο το 1896, και επελέγη γι' αυτό το σκοπό ο Leo Stern, καθώς πιθανολογούνται και διάφοροι άλλοι λόγοι μείζονος σημασίας.
Όπως και να έχει όμως ένα αριστούργημα του παγκοσμίου ρεπερτορίου είχε δημιουργηθεί, έστω και χωρίς τις τροποποιήσεις του Wihan, και η παγκόσμια πρεμιέρα του έργου απετελέσε μια σημαντική επιτυχία.
Τελικώς ο μεγάλος Τσέχος συνθέτης εφάνη θετικός στην επιθυμία του αρχιμουσικού φίλου του, όταν ο ίδιος εκπλήρωνε καθήκοντα διευθυντή του National Conservatory στην Νέα Υόρκη.
Ο Wihan ωστόσο όταν είδε την παρτιτούρα πρότεινε στον Dvořák κάποιες τροποποιήσεις, από τις οποίες όμως ελάχιστες έγιναν δεκτές.
Δεν είναι σίγουρο κατά πόσο αυτός ήταν ο λόγος που τελικώς ο μεγάλος Τσέχος σολίστ δεν παρουσίασε το κονσέρτο του φίλου του στην παγκόσμια πρεμιέρα του έργου στο Λονδίνο το 1896, και επελέγη γι' αυτό το σκοπό ο Leo Stern, καθώς πιθανολογούνται και διάφοροι άλλοι λόγοι μείζονος σημασίας.
Όπως και να έχει όμως ένα αριστούργημα του παγκοσμίου ρεπερτορίου είχε δημιουργηθεί, έστω και χωρίς τις τροποποιήσεις του Wihan, και η παγκόσμια πρεμιέρα του έργου απετελέσε μια σημαντική επιτυχία.
Το πρώτο μέρος του έργου (allegro) ξεκινά εντυπωσιακά με μια μακρά εισαγωγή στο γνώριμο στυλιστικό ύφος του Dvořák, ενώ ένα υπέροχο quasi improvisando του τσέλλο ξεχύνεται με άφθαστη χάρη και μοναδική κομψότητα αισθητικής από την θάλασσα της ορχήστρας εγκαινιάζοντας τα σολιστικά μέρη.
Το δεύτερο μέρος (adagio ma non troppo), γραμμένο σε μια κατά κάποιο τρόπο φόρμα συμφωνικής cadenza και αρκετά πιο ήσυχο, προσφέρει στην νεαρή Alisa την ευκαιρία να σύρει επί των χορδών του τσέλλο με το δοξάρι της την εξόχως αισθαντική αντίληψή της πάνω στο έργο.
Μπορείτε να δείτε καθαρά την τόσο ιδιαίτερη σωματική τεχνική της επί του τσέλλο σε μια από τις ομορφότερες στιγμές της.
Η Weilerstein αγκαλιάζει το τσέλλο πολύ πιο σφιχτά απ' όσο άλλοι τσελλίστες, και κάποιες στιγμές, αιωρείται μαζί με αυτό ωσάν βάρκα στα κύματα της θάλασσας της ορχήστρας...
Και αυτό, προσωπικά το βρίσκω, εξόχως στυλιστικό και πολύ ερωτικό σίγουρα.
Το τρίτο μέρος (allegro moderato-andante-allegro vivo) είναι ένα κλασσικό rondo, που επιτρέπει τόσο στην ορχήστρα όσο και στον σολίστ να ξεδιπλώσει τις πολύ δυναμικές, σχεδόν επικές, γραμμές του σε υπέροχες εναλλαγές πνευστών-εγχόρδων-σόλο τσέλλο.
Η Weilerstein εδώ βρίσκεται αναμφίβολα σε μια από τις πιο χαρισματικές και θεαματικές στιγμές της μέχρι τώρα καρριέρας της.
Μπορείτε να δείτε ΠΩΣ γίνεται ένα όχι μόνο με το όργανο, αλλά και με όλη την θάλασσα του ορχηστρικού ήχου, και με ποιο τρόπο αποδίδει τόσο πιστά από τη μια, όσο και απόλυτα προσωπικά από την άλλη, το ρομαντικό πνεύμα της σύνολης σύνθεσης.
Η Weilerstein εδώ βρίσκεται αναμφίβολα σε μια από τις πιο χαρισματικές και θεαματικές στιγμές της μέχρι τώρα καρριέρας της.
Μπορείτε να δείτε ΠΩΣ γίνεται ένα όχι μόνο με το όργανο, αλλά και με όλη την θάλασσα του ορχηστρικού ήχου, και με ποιο τρόπο αποδίδει τόσο πιστά από τη μια, όσο και απόλυτα προσωπικά από την άλλη, το ρομαντικό πνεύμα της σύνολης σύνθεσης.
Είναι αλήθεια πως η παλαιότερη ερμηνεία του κονσέρτου από την Jacqueline du Pré με τον Daniel Barenboim να διευθύνει την Συμφωνική Ορχήστρα του Σικάγο, είναι -και παραμένει ακόμα κατά τη γνώμη μου-, αξεπέραστη.
Ωστόσο, στη περίπτωση της Alisa Weilerstein έχουμε ασφαλώς να κάνουμε με μια ιδιοφυία του τσέλλο, τέτοια όπως υπήρξε και η Jacqueline du Pré, και έχω την εντύπωση πως είναι θέμα χρόνου μόνον να φτάσει ή και να ξεπεράσει ακόμα, τον θρύλο της δεύτερης.
Άλλο ένα βίντεο από το κονσέρτο ακολουθεί κατωτέρω· η συνέχεια και το τέλος του τρίτου μέρους, σε μια σπάνια εκδήλωση της πληρότητας της γοητείας αυτού του έργου, ασφαλώς σημείο αναφοράς για τον ρομαντισμό του 19ου αιώνα.
Αν θα ήθελα να είμαι εξαντλητικός στην κρίση μου, θα παρατηρούσα πως σίγουρα η ορχήστρα δεν είναι η ιδανική για ένα τέτοιου είδους κονσέρτο...Παραμένει ωστόσο αξιοπρεπής.
Ο Gustavo Dudamel είναι σίγουρα ένας αξιόλογος μαέστρος και αρκετά εξελίξιμος ακόμα, ενώ η Simón Bolívar Ορχήστρα είναι καλή μεν σε γενικές γραμμές αλλά όχι για όλα τα έργα του παγκοσμίου ρεπερτορίου. Σίγουρα ως ορχήστρα επιδέχεται βελτιώσεις σε πολλά.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, μια πολύ καλή performance (κυρίως εξ αιτίας της εκπληκτικής σολίστ), που όσο την βλέπει κάποιος ολοένα και ανακαλύπτει περισσότερα. Άλλωστε, είναι αλήθεια, πως από ένα σημείο και μετά στην κλασσική μουσική δεν ακούει κάποιος έργα αλλά ερμηνείες.
Και ακόμα, είναι έτσι από την φύση του το κονσέρτο του Dvořák, ακολουθώντας την μοίρα πολλών έργων του: ανεξάντλητο· όταν νομίζει κάποιος πως το έργο έχει εξαντληθεί στις πιο έντονες ή λιγότερο έντονες μελωδικές γραμμές του, πάντοτε βρίσκει κάτι νέο να τον περιμένει μόλις το ακούει ξανά.
Αρκεί να υπάρχει πάντοτε ο κατάλληλος performer που να ξέρει να "κρατάει" ένα έργο σε μια ατέρμονη διάρκεια ενθουσιώδους υποδοχής του από τους ακροατές.
